بسم الله الرحمن الرحمن الرحیم

چهل گام در مسیر ارائه ی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

در برنامه ی درسی قرآن دوره ی ابتدایی

مقدمه

همان طور که می دانید مقام معظم رهبری در روز معلم سال 1385 در بیاناتی کاملاً صریح و شفاف درباره ی ضرورت توجه متولیان تعلیم و تربیت کشور به جایگاه قرآن کریم در وزارت آموزش و پرورش فرمودند :

« ... مسئله‏ی دیگری که می‏خواهم به عنوانیک نکته عرض کنم، مسئله‏ی قرآن در آموزش و پرورش است. قرآن در آموزش و پرورشحقیقتاً مهجور واقع شده است... علت این است که در دورانیطولانی، قرآن در آموزش وپرورش ما، به‏ خصوص در آن سنین یادگیری مهجور بوده یا اصلاًوجود نداشته است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، توقع این بود که یک کارِ کارستانی انجام بگیرد, البته کارهایی هم شده است، لیکن جای حضور قرآن در دوره‏هایگوناگون - چه دبستان، چه دبیرستان و چه راهنمایی - واقعاً خالی است. باید فکر بشود. نه به شکل تحمیلی، نه به شکل بیزارکننده و دورکننده؛ بلکه به شکل صحیح. امروز خوشبختانه حرکت قرآنی در کشور خیلی خوب است؛ لیکن در آموزش و پرورش باید نهادینه شود؛ ما در این زمینه, نیازمند تحول هستیم »

شایسته آن بود پس از فرمایش مقام معظم رهبری درباره ی مهجوریت قرآن در آموزش و پرورش, برنامه ریزی های کمی و کیفی مانند تشکیل معاونت قرآنی, فعال سازی شوراهای برنامه ریزی درحوزه های ستادی و کمیته های اجرایی استانی و منطقه ای و مدرسه ای انجام می شد و ضمن برگزاری همایش ها و سلسله نشست هایی به منظور شناسایی ابعاد مهجوریت قرآن در بخش های مختلف آموزش وپرورش, به تبیین کارشناسانه و ارائه راه کارهای مناسب پرداخته می شد؛ با این وجود اگر امروز هم وضعیت فعلی جایگاه آموزش و فعالیت های قرآنی در بزرگ ترین نهاد وزارتی کشور مورد بررسی, نقد و اصلاح قرارگیرد؛ قطعاً می تواند منشاء خیرات و برکات فراوانی شود, البته به شرطی که علاوه بر بصیرت, با همت و کار مضاعف نیز همراه باشد.

در این مجال اندک و با توجه به تنوع موضوعات ارائه شده, تنها به ارائه ی اجمالی مسائل مهم و قابل پیگیری در دوره ی ابتدایی, آن هم در قالب 40 نکته و پیشنهاد بسنده می شود. امید است بیان این مطالب, قدمی هر چند کوچک اما مفید در ترسیم مسیر ارائه ی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در آموزش قرآن دوره ی ابتدایی محسوب شود.

انشاءالله

رضا نباتی

کارشناس قرآن دفتر برنامه ریزی و تالیف کتب درسی

کارشناس ارشد تعلیم و تربیت اسلامی

<!--[if !supportLists]-->1- <!--[endif]-->جهانی ببینیم, اسلامی بیاندیشیم و بومی عمل کنیم.

مقام معظم رهبری در نخستین نشست اندیشه های راهبردی به ارائه ی تعریف و تبیین « الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت » پرداختند و آن را در قالب چهار عرصه ی اساسی فکر, علم, زندگی و معنویت ترسیم کردند و از این ها به عنوان« درس قرآنی» یاد کردند و ابزار کا را هم ابتدا در آموزش و پرورش دانستند.

الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در آموزش وپرورش زمانی محقق می شود که متولیان, برنامه ریزان و مجریان آموزش وپرورش کشور, جهانی ببینند, اسلامی بیاندیشند و بومی عمل کنند. این امر باید از دوره ی ابتدایی و حتی قبل از آن شروع شود. وزیر محترم آموزش وپرورش دهه ی حاضر را دهه ی آموزش وپرورش ابتدایی نام گذاری کرده اند.

اطلاع مسئولان, مدیران و معلمان از اهداف کلی آموزش قرآن مصوب شورای عالی آموزش و پرورش و هم چنین اهداف، رویکرد, اصول حاکم بر برنامه ی درسی, عناصر و اجزاء برنامه ی درسی قرآن دوره ی ابتدایی باعث می شود تا اولاً با صرف هزینه و وقت کم تر, بازدهی بیش تری به دست آید. و ثانیاً نوآوری های معلمان متناسب با چارچوب برنامه ی درسی و هم چنین شرایط بومی و فرهنگی ارائه شود.

تجربه نشان می دهد اغلب مدیران و معلمان دوره ی ابتدایی، مبانی تغییر و برنامه ریزی درسی را به خوبی نمی دانند و طبیعتاً در برابر تغییرات یا از خود مقاوت نشان می دهند و یا نسبت به آن بی تفاوت هستند برای رسیدن به وضعیت مطلوب, کارهای زیادی لازم است که مهم ترین آن ها این است که ارتباط عمودی و رابطه ی افقی حوزه های مختلف ستادی و اجرایی باید از نوع تعامل چند سویه باشد تا بتوان با اتخاذ وحدت اندیشه و انسجام معارف کارآمدی آموزش وپرورش را در ارتقای آموزش و فعالیت های قرآنی بالا برد.

بنابراین مناسب است مدیران آموزش و پرورش, ارتقای صلاحیت های علمی و حرفه ای معلمان و مدیران مدارس را مهم ترین دغدغه ی خود و هم چنین بهترین راه تحول بنیادین و نیز نزدیک ترین مسیر برای ارائه وگسترش الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در وزارت آموزش وپرورش, بدانند.

<!--[if !supportLists]-->2- <!--[endif]--> نقطه ی عزیمت کجاست ؟

در حکمت73 نهج البلاغه چنین آمده است :

" مَن نَصَبَ نَفسَهو لِلنّاسِ اِمامًا فَلیَبدَاُ بِتَعلیمِ نَفسِهی قَبلَ تَعلیمِ غَیرِهی , وَ لیَکُن تَادیبُهو بِسیرَتِهی قَبلَ تَادیبِهی بِلِسانِهی ؛ وَ مُعَلِّمُ نَفسِهی وَ مُوَّدِبُها اَحَقُّ بِالاِجلالِ مِن مُعَلِّمِ النّاسِ وَ مُوَّدِبِهِم "

کسی که خود را پیشوای مردم قرار داد, باید پیش از آن که به تعلیم دیگران پردازد, خود را تعلیم کند؛ و پیش از آن که به گفتار تربیت کند, با کردار تعلیم دهد, زیرا آن کس که خود را تعلیم دهد و ادب کند, سزاوارتر به تعظیم است از آن که دیگری را تعلیم دهد و ادب بیاموزد.

طرح در محضر قرآن کریم که در راستای ارتقای سواد قرآنی کلیه ی معلمان و مدیران محترم مدارس ابتدایی و انس دائمی ایشان با قرآن کریم اجرا می شود, بر انجام دو فعالیت تاکید دارد :

الف- خواندن روزانه ی حداقل یک صفحه از قرآن کریم

ب- درک معنای عبارات و آیات ساده ی هر صفحه

این دو فعالیت به ظاهر ساده می تواند چنان موثر باشد که به فرموده ی مقام معظم رهبری در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی با ایشان فرمودند : « اگر تحصیل کرده ها و فرهیختگان کشور روزی یک صفحه قرآنبا توجه به معنا بخوانند و در آن تدبر کنند,  غوغایی در کشور برپا می شود؛ این کار به فرهنگ سازی و تدبیر نیاز دارد.»

بنابراین مناسب است نقطه ی شروع تحول بنیادین در رفع مهجوریت از قرآن را از خود و اطرافیان نزدیک خود قرار دهیم.

<!--[if !supportLists]-->3- <!--[endif]--> مبنای گسرش آموزش و فعالیت های قرآنی را مصوبات شورای عالی قرار دهیم.

تجربه نشان می دهد به دلایل مختلف مدرسان قرآن در انتقال مبانی و چرایی تغییرات کلی یا جزئی کتاب های درسی موفق نیستند. زیرا با توجه به محدودیت های موجود در شرایط انتخاب مدرسان کشوری از یک سو و کمبود زمان برای ارائه ی همه ی مطالب در طول دوره از سوی دیگر نمی توان توقع بیش تری از ایشان داشت. بروز چنین مساله ای باعث به وجود آمدن سوال ها و ابهامات معلمان شود.

توجه دادن آموزگاران به بند هفتم اهداف اعتقادی وزارت آموزش وپرورش در دوره ی ابتدایی, در تحقق این هدف, مفید خواهد بود؛ در این بند آمده است :« انتظار می‌رود دانش‌آموزان در پایان دوره ی ابتدایی بتوانند قرآن کریم را بخوانند. لازمه ی دستیابی به این هدف آن است که دانش‌آموزان حداقل در پایان پایه ی سوم ابتدایی توانایی روخوانی قرآن کریم را به دست آورده باشند. منظور از روخوانی، خواندن شمرده و آرام قرآن کریم است.»

بنابراین مناسب است برای جلوگیری از سلیقه ای کار کردن در آموزش و فعالیت های قرآنی, ملاک و مبنای برنامه ریزی ها,  اهداف کلی و برنامه ی درسی مصوب شورای عالی آموزش و پرورش باشد.

<!--[if !supportLists]-->4- <!--[endif]-->برای خواندن قرآن هم طریقیت و هم موضوعیت قائل شویم.

آموزش و فعالیت های قرآنی به دلایل مختلف در کشور ما بیش تر طریقیت دارد تا آن که موضوعیت داشته باشد؛ به این معنی که اغلب چنین تصور می شود که هدف اصلی از آموزش های قرآنی یادگیری قواعد روخوانی و روان خوانی قرآن است و هنگامی که دانش آموزان, واجد چنین دانشی شوند کار تمام است و آموزش اتفاق افتاده است؛ در صورتی که طبق آیه ی 2 سوره ی جمعه و روایات فراوان هیچ کس حتی نبی مکرم اسلام صل الله علیه و آله و سلم و ائمه ی معصومین علیهم السلام نیز از انس و خواندن روزانه و دائمی با قرآن بی نیاز نیستند و آحاد مردم همواره باید خود را نیازمند و در محضر قرآن ببینند.

هُوَ الَّذی بَعَثَ فِی الاُمّیینَ رَسولًا مِنهُم یَتلوعَلَیهِِم آیاتِهِ وَ یُزَکّیهِم وَ یُعَلِّمُهُمُ الکِتابَ وَ الحِکمَهَ وَ اِن کانوا مِن قَبلُ لَـفی ضَلالٍ مُبینٍ

کسی است که در میان جمعیت درس نخوانده رسولی از خودشان بر انگیخت که آیاتش را بر آنها می‏خواند و آنها را تزکیه می‏کند و به آنان کتاب (قرآن) و حکمت می‏آموزد؛ هر چند پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند!

همین مساله باعث شده تا متولیان امر به جای فرهنگ سازی درباره ی انس مادام العمر افراد با قرآن, به تکرار آموزش های متداول بپردازند؛ در حالی که عموم مردم کمترین بهره ی معنوی را از قرآن کریم دارا می شوند.

بنابراین مناسب است موضوع ترویج فرهنگ انس دائمی دانش آموزان با قرآن کریم و خواندن روزانه ی آن را اولویت برنامه های قرآنی خود قرار دهیم.

<!--[if !supportLists]-->5- <!--[endif]-->به ارتقای صلاحیت های عمومی در کنار ارتقای صلاحیت های حرفه ای توجه کنیم

دوره های آموزش ضمن خدمت همواره به ارتقای صلاحیت های حرفه ای معلمان تاکید دارند تا به ارتقای صلاحیت های عمومی و علمی ایشان در یک درس خاص؛ اما تجربه نشان می دهد هرچقدر هم که معلمان نسبت به روش های آموزش و تدریس تسلط داشته باشند, اگر خودشان با خواندن قرآن انس دائمی نداشته باشند و نسبت به صحیح خوانی آیات کتاب درسی, از مهارت لازم برخوردار نباشند, خواسته یا ناخواسته از آموزش مهارت روخوانی و روان خوانی قرآن شانه خالی می کنند و به موضوعات فرعی دیگر و حتی آموزش سایر دروس می پردازند.

بنابراین مناسب است به ارتقای صلاحیت های عمومی قرآن معلّمان درکنار ارتقای صلاحیت های حرفه ای آنان بیاندیشیم.

<!--[if !supportLists]-->6- <!--[endif]-->معلمان و مدرسان قرآن را پایش کنیم.

پایش و درجه بندی میزان توانمندی قرآنی کلیه ی معلمان و حتی مدیران مدارس ابتدایی طبق ضوابط مشخص, ارتقای سواد قرآنی آنان و هم چنین سطح کیفی صلاحیت های علمی و حرفه ای آموزگاران, برگزاری دوره های آموزشی و جبرانی برای معلمان واجب التعلیم, قرار دادن فرصت برای ایشان جهت اصلاح و جبران ناتوانی ها و سپس گرفتن آزمون مجدد از ایشان, نظارت بر آموزش قرآن طبق ضوابط مصوب, بهسازی ساعات آموزش قرآن مدارس, پاسخ گویی به نیازها و انتظارات معلمان, دانش آموزان و اولیای آنان و.. اموری هستند که باید فرصت انجام آن ها را در کوتاه مدت فراهم آورد.

در این زمینه پیشنهاد می شود ابتدا ضمن ابلاغ ملاک های بررسی، فرصت مناسبی در اختیار جامعه ی آماری مورد پایش قرار دهید تا خود را با استانداردهای موجود منطبق کنند و سپس به اجرای طرح بپردازید.

بنابراین مناسب است ضمن اتخاذ تدابیر لازم و ایجاد هماهنگی با واحدهای ذی ربط, طی یک زمان از پیش تعیین شده به پایش نیروها بپردازیم.

<!--[if !supportLists]-->7- <!--[endif]--> توسعه ی سواد قرآنی را مبنای فلسفه ی آموزش قرآن در آموزش و پرورش بدانیم.

« سواد قرآنی » همان دانش ومهارت پایه و اعتقاد وعلاقه به یادگیری قرآن.بـرای بهـره گیـری مسـتمر و مادام العـمر از قـرآن کـریم اسـت. سواد قرآنی دارای 4 ویژگی زیر است :

<!--[if !supportLists]-->1- <!--[endif]-->سواد قرآنی یک نیاز همگانی است. همه ی افراد جامعه با هر وضع اقلیمی، شغلی، اقتصادی، اجتماعی و... برای آن که هویت انسانی- الهی خویش را بشناسند، و از آن مراقبت کنند و زمینه ی شکوفایی تدریجی آن را نیز فراهم آورند، به سواد قرآنی نیازمند هستند .

<!--[if !supportLists]-->2- <!--[endif]-->سواد قرآنی از یک حد پایه برخوردار است. هرچند افراد با توجه به تفاوت هایی که درتحصیلات، سن، شرایط اقتصادی و اجتماعی دارند به سطوح مختلفی از سواد قرآنی نیازمند هستند، ولی بهره مندی عموم از یک حدّ پایه ضروری است .

<!--[if !supportLists]-->3- <!--[endif]-->حد سواد قرآنی در طول زمان درحال تغییراست. لذا با توجه به شرایط و امکانات مختلف در هر جامعه و نیز تغییرات این شرایط در طول زمان، این حد، نیازمند شناسایی وتعریف خاص است .

<!--[if !supportLists]-->4- <!--[endif]-->حداقل سواد قرآنی منجر به خواندن مستمر قرآن کریم، فهم تدریجی معنای عبارات و آیات آن شده و زمینه ساز بهره گیری مادام العمر از آموزه های الهی می شود. هدف آموزش عمومی قرآن، نمی تواند صرفاً دستیابی به دانش ومهارت خاصی در ارتباط با قرآن کریم باشد، بلکه باید توانایی و قابلیتی فراهم آورد که فرد بتواند ضمن انس و ارتباط دائمی با قرآن کریم، پیوسته خود را در معرض تزکیه و تعلیم الهی قرار دهد .

    مهم ترین هدف آموزش قرآن در پایان دوره ی آموزش و پرورش عمومی، دستیابی دانش آموزان به سواد،قرآنی است. با توجه به آن چه که درباره ی سواد قرآنی بیان شد، این سواد در آموزش وپرورش به طور ساده و روشن از چهار رکن اصلی تشکیل می شود که بدون هریک از آن ها، سواد قرآنی حاصل نمی شود. این چهار رکن عبارتند از :

بنابراین مناسب است تحقق سواد قرآنی را به عنوان مبنای برنامه ریزی در آموزش عمومی قرآن در آموزش و پرورش مد نظر قرار گیرد.

<!--[if !supportLists]-->8- <!--[endif]-->خواندن قرآن را هدف اصلی دوره ی ابتدایی بدانیم.

اگر یک آموزگار در آموزش فارسی ( بخوانیم و بنویسیم ) به گونه ای درس دهد که اولاً بچه ها فقط بتوانند کتاب های بخوانیم و بنویسیم را بخوانند و در خواندن سایر کتاب ها مانند تاریخ, اجتماعی, دینی با مشکل رو به رو باشند؛ و ثانیاًبه جای کسب توانایی خواندن, دانش آموزان را به حفظ قطعه شعری تشویق کند؛ به نظر شما آیا چنین معلمی به وظیفه ی خود به درستی عمل کرده و با اهمیت و جایگاه درس بخوانیم و بنویسیم آشناست ؟

مسلماً پاسخ شما این است که اگر معلم با اهمیت و جایگاه و روش های تدریس بخوانیم و بنویسیم آشنا باشد, باید بداند که اگر بچه ها در بخوانیم و بنویسیم مهارت داشته باشند, نه تنها قادر به خواندن همان شعر خواهند بود بلکه می توانند در کسب دانش همه ی علوم موفق شوند و همین مساله نشان دهنده ی اهمیت والای سواد آموزی فارسی است.

در زمینه ی درک اهمیت و جایگاه آموزش قرآن به ویژه در دوره ی ابتدایی این دو اشکال در طرز تلقی معلمان به وضوح دیده می شود. معلمانی که به جای آموزش روخوانی به موضوعات دیگری هم چون سوره و پیام, قرائت آیات درسی خواص همراه با صوت و لحن و... می پردازند

بنابراین مناسب است کسب مهارت خواندن قرآن کریم, به عنوان مهم ترین هدف آموزش قرآن در دوره ی ابتدایی, مورد تاکید قرار گیرد.

<!--[if !supportLists]-->9- <!--[endif]--> آموزش روخوانی به کدام شیوه صحیح تر است؛ روش دیداری یا روش شنیداری ؟!

تجربه نشان می دهد با همه ی تلاش هایی که برای باز آموزی معلمان به کار می رود, عده ای از ایشان به همان روشی تدریس می کنند که خودشان در کودکی با آن روش, قرآن آموخته اند. این افراد عموماً در برابر تغییرات مقاومت زیادی از خود نشان می دهند. البته نظر اکثر آنان که مدتی را به ناگزیر به آموزش قرآن با روش جدید پرداخته اند, تغییر کرده است.

اما مهم ترین چالش در دوره ی ابتدایی, ارائه ی روش مناسب آموزش روخوانی قرآن کریم است. شیوه های ی رایج کشور در آموزش روخوانی عمدتاً مبتنی بر روش شنیداری و روش قاعده آموزی است؛ در حالی که در برنامه ی درسی فعلی مدارس, از این دو روش پرهیز می شود و در عوض روش دیداری و مهارت آموزی را توصیه می نماید. مراقبت از این موضوع مخصوصا در پایه های دوم تا پنجم ضروری است.

از مهم ترین آسیب های روخوانی در شیوه های شنیداری و قاعده آموزی می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1- در این روش, مهارت درست دیدن جای خود را به روش شنیداری می دهد و در نتیجه فرد همواره در خواندن قرآن توسط چشم با مشکل اساسی روبه رو است.

2- آموزش یک سویه و معلم محور است و قرآن آموزان اغلب در این شرایط منفعل عمل می کنند.

3- بیش تر وقت کلاس به جای مهارت آموزی صرف قاعده آموزی می شود.

4- این روش فقط به یادگیری یک متن خاص, آن هم به صورت کلی خوانی منجر شده و در نتیجه به تعمیم در خواندن سایر سوره ها و آیات نمی انجامد.

5- تجربه نشان داده است که آموزش قواعد به این شیوه, به علت انتزاعی بودن مطالب, چندان تاثیر مثبتی در یادگیری ندارد و تنها به حفظ کردن تعاریف و قواعد منجر می شود؛ در نتیجه تنها مقدار کمی از قاعده آموخته می شود. در صورتی که فرایند به صورت عملی و در حین مهارت آموزی به فراگیر انتقال داده می شود.

در روش دیداری تاکید برمهارت « خوب دیدن » است یعنی عادت دادن چشم به تشخیص علائم, حرکات و نمادهای قرآنی به جای توجه به حروف و کلمات است. در این جا بیان سه نکته لازم است :

اول - اطمینان از استفاده ی معلم از لوحه های آموزش قرآن در پایه های اول تا سوم ضروری است؛

دوم - اطمینان از تسلط معلم به روش های اشاره های ثابت و متحرک ضروری است؛

سوم - در برنامه ی جدید ( ارتقای آموزش قرآن ) سوره و آیات موضوعیت ندارد, بلکه مهارت خواندن دانش آموزان, مد نظر است. از این رو نیاز نیست معلم در یک درس تا حصول مهارت کامل صبر کند؛ بلکه کسب توانایی روخوانی را در سوره ها و آیات مختلف محقق کند.

بنابراین مناسب است ضمن اطمینان از توانایی آموزگاران در تسلط به روش اشاره در تدریس روخوانی قرآن, آنان را به استفاده از لوحه ی آموزشی تشویق کنیم.

<!--[if !supportLists]-->10- <!--[endif]-->معلم ابتدایی, بهترین « آموزگار قرآن » در آموزش مهارت روخوانی قرآن است.

طبق رای صادره در 677 جلسه ی شورای عالی آموزش و پرورش مورخ 7/6/1381 و اصل 15 از اصول حاکم بر آموزش قرآن در دوره ی ابتدایی « تدریس قرآن در دوره ی ابتدایی بر عهده ی آموزگار پایه است. » با این وجود گزارش ها و بازدیدها حاکی از آن است که در برخی از مدارس که عمدتاً مدارس غیر دولتی هستند آموزش قرآن توسط معلم غیر پایه تدریس می شود. همین مساله باعث بروز مشکلات فراوانی شده است. از آن جمله اجرا نشدن مصوبه ی 33 روز پیاپی در پایه ی سوم ابتدایی است.

بنابراین مناسب است با عمل کردن به این مصوبه, از بروز آسیب هایی که به همین علت رخ می دهد جلوگیری کنیم.

<!--[if !supportLists]-->11- <!--[endif]-->برای ارتقای آموزش قرآن در دوره ی ابتدایی « معیار » داشته باشیم.

قدیمی ها گفته اند یک کاره, همه کاره است و همه کاره, هیچ کاره؛ و نیز گقته اند یک ده آباد بهتر از صد شهر خراب است. نویسنده معتقد است ارتقای هم زمان همه ی دروس امکان پذیر نیست؛ اگر ما بتوانیم در هر استان و منطقه یکی از دروس را به طور کامل و تمام قد اجرا کنیم, این کار به خودی خود, باعث ارتقای تدریجی سایر دروس نیز می شود. به عبارت دیگر یکی از عمده ترین دلایل مهجوریت قرآن در آموزش و پرورش, افت تحصیلی حاکم بر همه ی دروس است؛ هم چنین دانش آموزی که معدل بالایی دارد, نمره و و ضعیت او در درس قرآن نیز به همان درجه بالاتر است.

کمیته ی هماهنگی فعالیت های قرآنی در معاونت ابتدایی وزارت آموزش وپرورش، به منظور شناسایی و الویت بندی عوامل و عناصر مهم یادگیری قرآن کریم در دوره ی تحصیلی ابتدایی و جهت اجرای کامل برنامه آموزش قرآن در مدارس ابتدایی، اقدام به برگزاری مرحله ی اول طرح معیار در هفت استان داوطلب کشور کرد.

این مناطق، شرایط و لوازم ضروری اجرای کامل برنامه درسی قرآن را در پایه های اول ودوم دبستان، پیش بینی و فراهم کردند. این طرح به عنوان اولین گام, پس از بررسی و تصویب در 2010 کلاس درس به اجرا درآمد و نتایج موفقیت آمیزی را در پی داشت.

طرح معیار به هیچ وجه قصد افزودن فعالیت خاص و ویژه ای علاوه بر آنچه که در شرایط فعلی در کلاس های آموزش قرآن وجود دارد را بر مدارس مجری طرح ندارد، زیرا عقیده این است که برنامه درسی آموزش قرآن، این توان مندی را دارد که در صورت اجرای صحیح و کامل از سوی مدارس، به اهداف قصد شده نائل شود. از این رو طرح معیار، طرح جدیدی به شمار نمی رود بلکه این طرح،  ابزاری است جهت ایجاد انسجام و وحدت رویه و پشتیبانی از اجرای کامل و صحیح برنامه ی درسی آموزش قرآن و نظارت برحسن اجرای آن از سوی معلمان، والدین دانش آموزان، مدیران مدارس، کارشناسان و سرگروه های آموزشی دوره ی ابتدایی مناطق و سازمان ها.

در تعریف طرح معیار می توان چنین گفت : « طرح معیار، رویکردی نظام گرا به اجرای برنامه درسی قرآن می باشد که از طریق اجرای کامل برنامه, به شناسایی نقاط قوت و ضعف آن وشرایط مناسب تحقق اهداف پی برده و به اشاعه ی برنامه در سایر مناطق اقدام می نماید. »

بنابراین مناسب است طرح معیار را به عنوان یک الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در تمامی برنامه های درسی, آموزشی و پرورشی در نظر گرفت.

<!--[if !supportLists]-->12-    <!--[endif]-->« جشن شکوفه های قرآن کلاس اولی ها» را با شکوه برگزار کنیم.

جشن آغاز آموزش قرآن هر ساله همزمان با روز جهانی کودک در 17 مهرماه به صورت سراسری در داخل مدارس برگزار می شود. از آن جا که دوران ابتدایی بهترین زمان برای انس دانش‌آموزان با قرآن کریم است, برگزاری هرچه باشکوه تر این مراسم, با حضور مدیر مدرسه, اولیای دانش آموزان و اهدای هدیه به سال اولی‌ها برای شروع آموزش قرآن و گرفتن عکس یادگاری و ... باعث ایجاد تصور شیرین و به‌یاد ماندنی برای دانش‌آموزان از قرآن کریم می شود.

هدف اصلی از برگزاری جشن شکوفه های قرآن در پایه ی اول ابتدایی, دو چیز است :

اول – ایجاد خاطره ی خوش و شیرین از اولین روز یادگیری قرآن کریم

دوم – ایجاد انگیزه ی لازم برای فراگیری قرآن در طول سال تحصیلی

بنابراین مناسب است با چاپ پوستر مناسب و ارسال دستور العمل برگزاری, اجرای جشن شکوفه های قرآن کلاس اول ها را مورد تاکید قرار داده و خود نیز در این مراسم شرکت کنیم. 

<!--[if !supportLists]-->13- <!--[endif]--> نقش اولیای دانش آموزان در پیشبرد برنامه ی درسی قرآن را موثر ببینیم

حضرت علی علیه السلام : 

پدر باید برای فرزند خود،‌ نام خوب انتخاب کند، او را با ادب و نیکو تربیت کرده و به او قرآن بیاموزد.

                                                                نهج‌البلاغه، فبض الاسلام، حکمت 391

نقش اولیای دانش آموزان در فرایند یاددهی- یادگیری درسی مانند قرآن, اگر بی بدیل نباشد, کم نظیر است. مهم ترین نقش ایشان, نقش الگویی است.

اساساً یکی از علل عدم انس دائمی دانش آموزان با قرآن کریم به این مساله برمی گردد که اکثر والدین در این زمینه کوتاهی کرده اند و در نتیجه برای فرزندشان الگوی مناسبی نبوده اند. از این رو جا دارد حوزه های ستادی و اجرایی برای آموزش والدین دانش آموزان, بیش از این برنامه ریزی و چاره اندیشی بشود. و نیز مناسب است مدارس, در ابتدای سال تحصیلی به برگزاری جلسه ی آموزش خانواده با موضوع آموزش قرآن دانش آموزان اقدام نموده و موارد زیر را به ایشان یادآور شود :

<!--[if !supportLists]-->1-    <!--[endif]-->بهترین, موثر ترین و در عین حال راحت ترین راه تربیت قرآنی دانش آموزان این است که با خواندن روزانه ی قرآن عملاً برای فرزندتان الگو باشید.

<!--[if !supportLists]-->2-    <!--[endif]-->پیش‌گفتار کتاب درسی آموزش قرآن کودک خود را به صورت دقیق مطالعه کنید.

<!--[if !supportLists]-->3-    <!--[endif]-->فرزندان عزیزتان باید با تشویق‌ها و راهنمایی‌های لازم و به موقع، سادگی یادگیری قرآن را احساس کنند. از این رو تشویق به موقع و ایجاد احساس موفقیت در او، دو کلید طلایی در کسب موفقیت آنان است.

<!--[if !supportLists]-->4-    <!--[endif]-->مطمئن شوید که آموزگار مهربان فرزند شما در کلاس های ضمن خدمت آموزش قرآن آن پایه ی تحصیلی شرکت کرده است. در این زمینه از مدیر محترم مدرسه پرس وجو نمایید.

<!--[if !supportLists]-->5-    <!--[endif]-->مطمئن شوید که آموزگار فرزند شما در کلاس درس از لوحه ی آموزشی ( نگاره های قرآنی در کلاس اول تا سوم ابتدایی ) و نوار آموزشی استفاده می کند. با پرسش از کودک خود و یا مدیر مدرسه, از انجام این امر مطمئن شوید.

<!--[if !supportLists]-->6-    <!--[endif]-->شما می توانید با تهیه یک نوار یا سی دی درسی آموزش قرآن، به یادگیری کامل‌تر و زیباتر قرآن او کمک کنید تا آنچه را در مدرسه آموخته است، در خانه تمرین کند.

<!--[if !supportLists]-->7-    <!--[endif]-->حفظ سوره‌های کتاب الزامی نیست؛ ولی اگر فرزند شما به حفظ سوره‌های کتاب علاقه نشان می‌دهد، او را به انجام این کار تشویق کنید. این امر زمینه‌ی مشارکت او را در مسابقات قرآن مدرسه نیز فراهم می‌کند.

<!--[if !supportLists]-->8-    <!--[endif]-->در هر درس یکی از عبارات زیبا، کوتاه و حکمت آمیز قرآن آمده است. حفظ پیام‌های قرآنی و ترجمه‌ی آن‌ها الزامی نیست؛ ولی اگر فرزند شما به حفظ این پیام‌ ها علاقه‌مند است. او را به این کار تشویق کنید.

<!--[if !supportLists]-->9-    <!--[endif]-->اگر شما با روش‌های آموزش روخوانی قرآن آشنایی دارید، از کتاب درسی پیشی نگیرید و هیچ قاعده‌ای را علاوه بر آن‌چه در کتاب آمده است به او نیاموزید. به یاری خداوند، این آموزش در پایه‌های بعد با نظم خاصی پیشرفته و کامل خواهد شد.

<!--[if !supportLists]-->10-                      <!--[endif]-->هیچ‌وقت بر کودک خود سخت نگیرید، بلکه موفقیت‌های او را ارج نهید و با ملاطفت، نرمی،‌ صبر و حوصله به او کمک کنید تا ضعف های خود را جبران کند.

<!--[if !supportLists]-->11-                      <!--[endif]-->فیلم ادبستان قرآن (Vcd) را از مدرسه تهیه کرده و با وظایف خود درباره ی آموزش قرآن کودک دلبندتان آشنا شوید.

<!--[if !supportLists]-->12-                      <!--[endif]-->به یاد داشته باشید نقش شما در پیگیری و نظارت شما بر حسن اجرای آموزش درس قرآن بسیار موثر است.

<!--[if !supportLists]-->13-                      <!--[endif]--> با مراجعه به مدرسه, نرم افزار آموزش قرآن که برای هریک از پایه های اول تا پنجم تولید شده را تهیه و کودک خود را به استفاده از آن تشویق نمایید.

<!--[if !supportLists]-->14-                      <!--[endif]-->به برنامه ی رادیویی « قرآن در مدرسه » که روزهای دوشنبه از ساعت 30/15 تا 30/16 به طور زنده  از رادیو قرآن پخش می شود گوش کنید.

<!--[if !supportLists]-->15-                      <!--[endif]-->با مشارکت فعال در برگزاری مراسم های قرآنی مدرسه در تربیت دینی فرزندتان سهیم باشید. مانند :

<!--[if !supportLists]-->-       <!--[endif]-->جشن شکوفه های قرآن کلاس اولی ها / 16 مهرماه همزمان با روز جهانی کودک

<!--[if !supportLists]-->-       <!--[endif]--> مراسم شکرانه ی یادگیری روخوانی قرآن پایه ی سوم ابتدایی / هفته ی دوم آذرماه

<!--[if !supportLists]-->-       <!--[endif]-->مراسم شکرانه ی یادگیری روان خوانی قرآن پایه ی پنجم ابتدایی / هفته ی دوم و سوم اردیبهشت ماه

<!--[if !supportLists]-->-       <!--[endif]-->جشن نماز ( جشن تکلیف دختران پایه ی سوم ابتدایی )

<!--[if !supportLists]-->16-                      <!--[endif]-->با معلم و مدیر مدرسه و حتی مولفین کتاب درسی قرآن که آماده‌ی هرگونه خدمت در زمینه های مشاوره و پاسخ گویی به سوالات شما والدین عزیز هستند. ارتباط داشته باشید. برای ارتباط با برنامه ریزان آموزش قرآن درآموزش وپرورش می توانید با صندق پستی363/15855  که در کتاب درسی کودک شما آمده نیز مکاتبه کنید.

بنابراین مناسب است نقش خانواده در پیشبرد برنامه ی آموزش قرآن را پر رنگ تر ببینیم و در این زمینه برنامه داشته باشیم.

<!--[if !supportLists]-->14- <!--[endif]-->طرح 33 روز آموزش روخوانی قرآن در پایه ی سوم ابتدایی را کامل اجرا کنیم.

‹‹ به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش وپرورش، براساس ماده واحده ی دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش مقرر شد برنامه ی آموزش قرآن در پایه ی سوم ابتدایی, موضوع مصوّبه جلسه 771 شورای عالی مورخ 1/5/1387 از سال تحصیلی 90/1389 به صورت قطعی در پایه سوم تمام مدارس ابتدایی اجرا شود. گفتنی است این ماده واحده در هشتصد و پانزدهمین جلسه ی شورای عالی آموزش و پرورش مورخ 24/1/89 به تصویب رسیده است. ››

طرح ارتقای آموزش قرآن در پایه ی سوم ابتدایی در صدد است که با اصلاح و تکمیل اهداف، محتوا و شیوه ی اجرای آموزش قرآن در پایه ی سوم ابتدایی، تقویت توانمندی و مهارت معلمان در آموزش قرآن و بهبود فرایند اجرای کامل برنامه ی           

آموزش قرآن در مدارس و نظارت مستمر بر آن، زمینه های کسب مهارت روخوانی قرآن کریم برای دانش‌آموزان را فراهم آورد. در این برنامه، مهم‌ترین هدف آموزش قرآن در پایه ی سوم ابتدایی، توانایی روخوانی سوره‌ها و عبارات قرآنی کتاب درسی به روخوانی کل قرآن کریم ارتقاء می‌یابد و سایر اهداف جنبی مانند آشنایی با آموزه‌ها و پیام‌های قرآنی، قرائت زیبای برخی از سوره‌های کوتاه و ... نیز آموزش نماز، با اصلاحاتی، مناسب سازی شده است.

نکته مهم : پس از برگزاری آموزش سی و سه روزه ی روخوانی, مهم ترین نگرانی این است که اگر دانش آموزان انس دائمی با قرآن نداشته باشند امکان فراموشی مطالب زیاد خواهد بود بنابراین مهم ترین دغدغه ی معلمان، مدیران و اولیای دانش آموزان باید همین مساله باشد. در بند 32 همین نوشته به راه کارهای انس دائمی دانش آموزان با قرآن کریم اشاره شده است.

بنابراین مناسب استاین دو موضوع به صورت ویژه مراقبت شود :

اولاً- اگر مدرسه ای برنامه ی 33 روزه را انجام نداده است باید آن را تا پایان سال تحصیلی انجام دهد.

ثانیاً- مدت اجرای طرح در هر روز یک زنگ کامل ( 45 دقیقه ای) است و لزوماَ در ساعت اول یا دوم روز انجام شود.

<!--[if !supportLists]-->15-       <!--[endif]--> چگونه از یادگیری روخوانی دانش آموزان اطمینان حاصل کنیم.

اگر می خواهید هنگام بازدید از یک کلاس درس, از یادگیری روخوانی دانش آموزان پایه های دوم تا پنچم ابتدایی اطمینان حاصل کنید به این دو شیوه عمل نمایید :

الف- از دانش آموزان سوال کنید که معلم آیات درس را چگونه تدریس می کند. پاسخ دانش آموزان اگر بر روش های شنیداری اشاره و تاکید داشت ( مانند این که معلم می خواند و ما تکرار می کنیم و یا اول نوار می خواند.) این جا معلوم می شود معلم به روش صحیح آموزش نداده است.

ب- از دانش آموزان بپرسید که معلم شما تا کجا درس داده است, سپس از چند نفر بخواهید که هر کدام یک سطر بخوانند آنگاه از آن ها بخواهید تا چند صفحه جلوتر بروند و از جایی که معلم هنوز درس نداده بخوانند. در جریان پرسش, بین کیفیت

خواندن این دو قسمت مقایسه کنید؛ اگر توانستند هر دو قسمت را تقریباً مثل هم بخوانند معلوم می شود معلم در امر آموزش صحیح عمل کرده است؛ اما اگر تفاوت فاحشی بین این دو خواندن مشاهده کردید, موضوع نیاز به بررسی و ریشه یابی دارد.

بنابراین مناسب است در بازدیدها, مهم ترین هدف آموزش قرآن یعنی تعمیم روخوانی و روان خوانی قرآن کریم را به شیوه ای که بیان شد مورد بررسی قرار دهیم.

<!--[if !supportLists]-->16- <!--[endif]-->جایگاه رسم الخط در آموزش روخوانی قرآن توجه کنیم.

قرآن های رایج از نظر اعراب گذاری ( ضبط المصحف ) دارای اعراب زائد فراوانی هستند. در هر صفحه حدود 200 حرکت و علامت؛ یعنی علائمی که صرفاً برای خوشنویسی و زیبایی خط مصحف شریف نوشته می شوند و بیش تر جنبه سلیقه ای دارند. بودن این علائم نه تنها ضرورتی ندارد بلکه باعث به وجود آمدن مشکلات فراوانی در صحیح خواندن قرآن می شوند.

به عنوان مثال دانش آموز این علائم را در کلمه ی« نُوحِیهَا » می بیند, اما به دلیل عدم اطلاع از علت وجود این علائم, پیوسته دچار اغلاط متعدد می شود. و از آن جا که مخاطب قداست خاصی برای قرآن قائل است, هرگز اجازه ی طرح این فکر را که امکان اشکال در نوشته ی قرآن وجود دارد به ذهن خود راه نمی دهد. بنابراین خود را مقصر و ناتوان می یابد؛ این فکر رفته رفته قوّت گرفته و سرکوبی در یادگیری و در نهایت به قطع ارتباط فرد با خواندن مداوم قرآن کریم می انجامد.

در سال های اخیر به دستور مقام معظم رهبری به این مساله توجه خوبی شده است و نتیجه ی آن ارائه ی « قرآن کم علامت »به جامعه است. قرآن کم علامت, شیوه‌ای از نگارش قرآن کریم است که در مرکز طبع و نشر قرآن کریم جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته و در کتاب های درسی وزارت آموزش وپرورش مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این شیوه, علایم زاید و سلیقه‌ای حذف شده و کتابت قرآن به شیوه ی« نگارش فارسی» نزدیک‌ شده است. مهم ترین ویژگی های این رسم الخط, کم علامت بودن آن است و همین کار باعث شده است تا در روش آموزش قرآن, تحول قابل توجهی اتفاق بیافتد. از آن جمله :

<!--[if !supportLists]-->1- <!--[endif]-->کاهش اغلاط اعرابی و در نتیجه احساس موفقیت فرد هنگام خواندن قرآن

2- افزایش انگیزه, علاقمندی و انس مستمر فرد با تلاوت قرآن کریم

3- تنها در این شیوه از کتابت است که معلم می تواند به قرآن آموز بگوید : « ببین و بخوان »

بنابراین مناسب است بر استفاده از قرآن کم علامت در زنگ قرآن پایه های چهارم و پنجم ابتدایی تاکید کنیم.

<!--[if !supportLists]-->17- <!--[endif]-->قرآن کامل را در اختیار مدارس قرار دهیم.

به نظر شما از 500 دانش آموز یک مدرسه ابتدایی, چند نفر برای یادگیری قرآن به جلسات قرآن می روند؟ شواهد حاکی از آن است که اکثر دانش آموزان کشور, به جز آن چه از قرآن در کلاس های درس می آموزند, به سایر مراکز مراجعه نمی کنند. به همین دلیل بر وزارت آموزش وپرورش که اینک مسئولیت اجرای منشور توسعه ی فرهنگ قرآنی کشور را نیز بر عهده دار است, لازم است از این ساعات محدود و البته ارزشمند, برای آشنایی همه ی دانش آموزان با مصحف شریف استفاده کند.

طبق آن چه در کتاب های درسی آموزش قرآن پایه های چهارم و پنجم آمده دانش آموزان باید در برخی از ساعات آموزش قرآن از این مصاحف برای آشنایی با قرآن کامل و کسب مهارت روان خوانی و تعمیم روخوانی قرآن استفاده نمایند.

از سال 86 تا کنون حدود 350هزار جلد از قرآن کم علامت در مدارس ابتدایی سراسر توزیع شده و حدود 300 هزار جلد بعدی نیز تا آخر سال توزیع خواهد شد. نحوه ی توزیع مصاحف شریف به این شرح است :

الف- هر مدرسه ی شهری20 جلد   ب-  در هرمدرسه ی روستایی به ازای هرسه دانش آموز پایه ی پنجم یک جلد

بنابراین مناسب است بر توزیع قرآن های کم علامت در کلیه مدارس نظارت دقیق داشته باشیم.

<!--[if !supportLists]-->18- <!--[endif]-->اصل « مُراقبه » را فریضه بدانیم.

اگر آتشکده ی یزد هزاران سال است که روشن است؛ به دلیل آن است که همواره از آن مراقبت شده است؛ قرآن کریم می فرماید : « اِنّا نَحنُ نَزّلنَا الذِّکرَ وَ اِنّا لَهُ لَحافِظونَ » ( حجر/9 ) وظیفه ی حفظ و تعلیم کتاب الله و پاسداری و تبلیغ و ترویج آن, پس از پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله و ائمه ی هدی علیهم السلام, امروز وظیفه ی همه ی مسلمانان و به ویژه حکومت اسلامی و در راس آن ها نظام تعلیم وتربیت کشور است.

نظارت بالینی بر حوزه ی اجرا و مدل های تعریف شده ی آموزشی از قبیل آموزش 33 روزه ی قرآن در پایه ی سوم ابتدایی و طرح معیار و رفع نواقص و ارتقای مستمر آن, از اساسی ترین وظایفی است که بر عهده ی نظام تعلیم و تربیت کشور است.

با وجود این که معاونت پژوهشی استان ها به عنوان بازوان قوی و کارآمد سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی فعالیت می کنند اما فعالیت های معاونت های مذکور عمدتاً جنبه ی اداری دارد تا صبغه ی کنترلی و آموزشی؛ و این وضعیت به هیچ وجه مطلوب و کافی نیست.

بهترین و موثّرترین راه در زمینه ی نظارت و پشتیبانی از برنامه های درسی بهره گیری از مدیران مدارس به عنوان مسئول نظارت بر شیوه های آموزشی مدرسه در وهله ی اول و نیز به کارگیری مدرسان قرآن استان به عنوان ناظر و ارزیاب فرایند یاددهی- یادگیری قرآن مدارس در وهله ی دوم است.

در وضعیت فعلی اکثر مدیران مدارس به تعداد سال های مدیریت از تغییرات مبانی و اهداف و اصول و هم چنین روش های آموزش و تدریس دروس بی خبر هستند و شاید بتوان گفت اغلب ایشان توانایی لازم را تدریس این درس ندارند. مسئولیت این مشکل بیش از همه متوجه حوزه ها ی ستادی است که اجازه ی حضور مدیران را در دوره های آموزشی نمی دهند. همین مساله باعث بروز مشکلاتی شده که از آن جمله می توان به فقدان بازدید مستمر مدیران مدارس از کلاس های درس معلمان اشاره کرد.

در برخی از استان ها به همّت مسئولان دلسوز ادارات کل و مناطق و نواحی, سال هاست که مدرسان محترم قرآن به صورت افتخاری و یا غیر موظّف, به نظارت و ارزیابی وضعیت آموزش قرآن مدارس می پردازند و ضمن ارتباط و تعامل با مولفان و کارشناسان گروه قرآن دفتر برنامه ریزی وتالیف کتب درسی, در ارتقای وضعیت آموزش قرآن مدارس, بیش ترین تاثیر را داشته اند. شایسته است سایر استان ها از تجارب این استان ها استفاده کنند.

بنابراین مناسب است با اتخاذ تدابیر لازم ضمن شرکت دادن مدیران مدارس در دوره های آموزشی و یا برگزاری جلسات توجیهی برای آنان, میزان توانمندی ایشان را در انجام نظارت و پشتیبانی از برنامه های درسی بالا ببریم و نیز از مدرسان قرآن به عنوان ناظرین اجرای طرح و برنامه های قرآنی استان, منطقه بهره بگیریم.

<!--[if !supportLists]-->19- <!--[endif]--> وسایل آموزشی و کمک آموزشی درس قرآن را در دسترس معلّمان قرار دهیم.

یکی از دلایل عمده ی بی رغبت برخی از معلمان به تدریس قرآن, کمبود ابزار و وسایل مورد نیاز آموزش قرآن از قبیل کتاب درسی, لوحه ی آموزشی و نوار یا سی دی درسی, کتاب راهنمای معلم, ضبط صوت و ... به اندازه ی کافی است.

فراهم نبودن و یا معیوب بودن این وسایل باعث به وجود آمدن تدریجی اختلال در آموزش می شود. یکی از وظایف مهم مدیران مدارس باید تهیه ی ابزار آموزشی مورد نیاز معلم, قبل از شروع سال تحصیلی باشد. بحمدالله در سال های اخیر به همّت استان ها و هم چنین مدیران مدارس, توجه خوبی به این مساله شده است؛ اما هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله ی زیادی داریم.

بنابراین مناسب است مدیران محترم مدارس یکی از وظایف مهم خود را تهیه ی وسایا آموزشی و کمک آموزشی مورد نیاز معلم قبل از شروع سال تحصیلی بدانند.

<!--[if !supportLists]-->20- <!--[endif]-->کتاب « راهنمای معلّم قرآن پایه ی سوم ابتدایی» را برای آموزگاران پایه ی سوم ابتدایی تهیه کنیم.

با توجه به سراسری شدن طرح ارتقای آموزش قرآن در پایه ی سوم ابتدایی و تغییرات کلی در برنامه ی درسی قرآن در این پایه, تالیف کتاب راهنمای تدریس معلم آن لازم می نمود. این کتاب هم اکنون چاپ و ارائه شده است.

بنابراین مناسب است کتاب راهنمای معلم قرآن پایه ی سوم ابتدایی را در کوتاه ترین زمان تهیه و در اختیار آموزگاران این پایه قرار دهیم.

<!--[if !supportLists]-->21- <!--[endif]-->فیلم « رسولان نور » را در اختیار آموزگاران پایه ی سوم ابتدایی قرار دهیم.

برنامه ی تلویزیونی رسولان نور در سال 88 همزمان با اجرای آزمایشی طرح ارتقای آموزش قرآن در پایه ی سوم ابتدایی با مشارکت شبکه قرآن و معارف سیما و سازمان پژوهش در قالب 13 قسمت 30 دقیقه ای تهیه و از این شبکه پخش شد.

پس از آن فیلم مذکور در قالب یک حلقه dvd برای آموزگاران پایه ی سوم تدوین دوباره شد و توسط معاونت محترم ارتباطات و فناوری اطلاعات سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تکثیر گردید و در دوره های کشوری تابستان 89 در اختیار مدرسان قرآن استان ها قرار گرفت. تکثیر و توزیع این فیلم را به مسئولان محترم دوره ی ابتدایی توصیه می کنیم.  

بنابراین مناسب است فیلم رسولان نور در اختیار آموزگاران پایه ی سوم ابتدایی قرار دهیم و استفاده از آن را توصیه کنیم.

<!--[if !supportLists]-->22- <!--[endif]-->مراسم شکرانه ی قرآن آموزی برای دانش آموزان سوم ابتدایی را با عظمت برگزار کنیم.

مراسم شکرانه ی تونایی روخوانی قرآن، ویژه ی دانش آموزان پایه ی سوم ابتدایی سراسر کشور از امسال با اهداف زیر برگزار می شود :

اول - ایجاد خاطره ی خوش و شیرین از 33 روز تلاش برای یادگیری روخوانی قرآن کریم

دوم - ایجاد انگیزه ی لازم برای خواندن روزانه ی قرآن کریم در طول سال تحصیلی

این مراسم در یکی از روزهای هفته ی دوم آذرماه برگزار می شود و از آن جا که در سال های آتی در ماه محرم واقع می شود پیشن

FreeCod Fall Hafez

موضوعات مرتبط: آموزش قرآن، ،